واکاوی شخصیت مجنون در نمایشنامه‌ی «مجنون لیلی» اثر احمد شوقی

نویسندگان

حمیدرضا پیرمرادیان دانشگاه شهید چمران اهواز

غلامرضا کریمی‌فرد دانشگاه شهید چمران اهواز

محمود آبدانان مهدیزاده دانشگاه شهید چمران اهواز

نصرالله امامی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده مقاله:

چکیده: امیرالشعرا احمد شوقی، با بهرهگرفتن از تاریخ کهن عربی درخصوص داستان «لیلی و مجنون»، نمایشنامه‌ای به نام «مجنونُ لَیْلَی» در پنج پرده سروده است. تمام تلاش نگارنده بر آن بوده است که با کاوش‌های میدانی و کتابخانه‌ای، به این پرسش پاسخ دهد که شوقی در پردازش شخصیت «مجنون» در نمایشنامهی خویش از چه منابع و عواملی بهره برده و شخصیتی که از «مجنون» می‌پردازد، چه ابعاد و وجوه شخصیتی دارد؟ حاصل اینکه شخصیت پرداختهی شوقی از «مجنون» برای مخاطب، شخصیتی نوعی است که امکان وجود آن در عالم واقع، تقریباً مُحال است. «مجنون» شخصیتی بدون تحرک و ایستا دارد که از ابتدا تا انتهای داستان، هیچ تغییر محسوسی در اعمال و رفتارش مشاهده نمی‌شود و مخاطب دائماً او را در حال بی‌هوشی نظاره‌گر است. «مجنون» گاه، دچار جنون شده و گاه چنان به مانند عقلا سخن می‌راند که هیچ شکی در خرد و فرزانگی او نیست. شخصیتی که شوقی از «مجنون» پردازش کرده است، گاه، تحت تأثیر میراث کهن ادبیات عربی «پاک و عفیف» است و گاه، تحت تأثیر روایت‌های عامیانهی داستان و دیگر ادبیات‌ها، بهویژه ادبیات فارسی و ترکی، «صوفی» است و گاه، تحت تأثیر ادبیات مغربزمین، بهویژه ادبیات فرانسوی، آمیزه‌ای از «رئالیسم»، «کلاسیسم» و «رمانتیسم» است و در تمامی این وجوه سه‌گانه که برشمردیم نیز کمژرفا و ناتمام است؛ ولی از منظر غنایی باید گفت که شخصیت غنایی مجنون در اوج بوده و بهخوبی احساسات و عواطف مخاطبان خویش را برمی‌انگیزد.

Download for Free

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

واکاوی شخصیت مجنون در نمایشنامه ی «مجنون لیلی» اثر احمد شوقی

چکیده: امیرالشعرا احمد شوقی، با بهرهگرفتن از تاریخ کهن عربی درخصوص داستان «لیلی و مجنون»، نمایشنامه ای به نام «مجنونُ لَیْلَی» در پنج پرده سروده است. تمام تلاش نگارنده بر آن بوده است که با کاوش های میدانی و کتابخانه ای، به این پرسش پاسخ دهد که شوقی در پردازش شخصیت «مجنون» در نمایشنامهی خویش از چه منابع و عواملی بهره برده و شخصیتی که از «مجنون» می پردازد، چه ابعاد و وجوه شخصیتی دارد؟ حاصل اینکه...

متن کامل

لیلی و مجنون نظامی گنجوی و مجنون لیلی احمد شوقی" بررسی تطبیقی"

چکیده الف: موضوع و طرح مسئله: واضح است که ادبیات تطبیقی و آنچه که از آن ناشی می شود باعث روشن شدن تاثیر و تاثر بین ادبیات فارسی و عربی می شود. این پایان نامه خواستار آن است که داستان شعری دو شاعر ( نظامی گنجوی و احمد شوقی) را مورد بررسی قرار دهد و هر کدام را به ورطه نقد( ادبیات تطبیقی آمریکایی) بکشاند. ب. مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع و پرسشها و فرضیه ها: از جمله منابع تحقیق دیوان لیل...

بررسی تطبیقی روایت در نمایشنامه های لیلی و مجنون پری صابری و مجنون لیلی احمد شوقی

روایت شناسی که یکی از نظریه های پرکاربرد در پژوهش های ادبی معاصر به شمار می رود با نمایشنامه به عنوان یکی از ژانرهای سه گانه ی ارسطویی ادبیّات پیوند نزدیکی دارد و از میان متون ادبی کلاسیک، ظرفیّت نمایشی قابل ملاحظه ی لیلی و مجنون، باعث جلب نظر نمایشنامه نویسان شده است. این پژوهش به تحلیل و تطبیق روایت در دو نمایشنامه ی لیلی و مجنون پری صابری در ادبیّات فارسی و مجنون لیلی احمد شوقی در ادبیّات عربی م...

15 صفحه اول

تطبیق بین مجنون لیلی احمد شوقی و لیلی و مجنون نظامی گنجوی

از میان فارسی زبانان بهترین داستان را در این زمینه در قرن ششم هجری قمری، نظامی گنجوی به نظم درآورد و بسیاری از شاعران و نویسندگان فارس و ترک، کار او را الگوی خود قرار داده و بر اساس آن، داستان پردازی کردند. در حالیکه نخستین نگرش ادبیات عرب به این داستان در دوره ی معاصر بود که شوقی بعد از آشنایی با راه و روش نمایشنامه نویسی،این داستان را موضوع یکی از نمایشنامه هایش با نام مجنون لیلی قرار داد. ...

15 صفحه اول